Op woensdag 3 juli werd op RTL nieuws een item uitgezonden over de problemen van piekspanningen bij woningen. Door de teruglevering van elektriciteit van de 2,5 miljoen zonnepanelen in Nederland raakt ons elektriciteitsnetwerk vaak overbelast. Dit resulteert in een spanningsniveau van 253 volt in plaats van de gebruikelijke 220-230 volt. Deze piekspanning kan de levensduur van huishoudelijke apparaten aanzienlijk verkorten, wat een zorgpunt is dat experts bij RTL Nieuws hebben benadrukt. Dit probleem kan iedereen treffen, zelfs degenen zonder zonnepanelen. Tijd voor gemeenten en beleidsmakers om mee te denken met de inwoners en oplossingen te zoeken om de inwoners te ontzorgen.

Meer dan 30.000 woningen hebben last van spanningsproblemen

De spanning op het laagspanningsnet, dat huishoudens van elektriciteit voorziet, is op zonnige dagen in veel delen van het land te hoog. Netbeheer Nederland rapporteert een verdrievoudiging van meldingen van te hoge spanning in de afgelopen drie jaar, met ongeveer 100.000 slimme meters die overspanning aangeven. RTL Nieuws onthulde spanningsproblemen op 30.000 postcodes.

Piekspanningen tot 253 volt

Zonnepanelen zijn vaak de boosdoener, omdat ze op zonnige dagen te veel elektriciteit tegelijk door de kabels sturen. Dit leidt tot piekspanningen, waarbij 253 volt niet ongebruikelijk is. Om schade aan huishoudelijke apparaten te voorkomen, schakelen omvormers van zonnepanelen automatisch uit bij hoge spanning, zoals vastgelegd door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in de Netcode.

Levensduur elektrische apparatuur tot 30% korter

“Elektrische Apparatuur heeft sowieso te lijden onder de hoge piekspanningen” zegt Pavol Bauer, hoogleraar Energieconversie en -opslag aan de TU Delft. Hij doet onderzoek naar de levensduur en betrouwbaarheid van elektrische componenten zoals schakelaars in bijvoorbeeld tv’s en vaatwassers.

“Wij hebben gemeten dat bij 10 procent hogere spanning, je 15 procent kortere levensduur hebt van apparaten. Het gaat dan bijvoorbeeld om voedingen en adapters. Bij 20 procent hogere spanning, gaat het zelfs om 30 procent.”

De oplossing vanuit netbeheerders gaat nog jaren duren

Gelukkig is de spanning niet continu zo hoog. Bovendien schakelen omvormers af bij hoge spanning om onze apparaten te beschermen. Toch is het voor de levensduur van onze apparaten beter om de spanning rond de 220 tot 230 volt te houden. De oplossing: meer en dikkere kabels de grond in en meer transformatorhuisjes bijbouwen. Daar zijn netbeheerders al druk mee bezig, maar het kan nog jaren duren.

Is uw gemeente nog wel zo duurzaam als u denkt dat deze is?

De huidige situatie is dus zeker niet duurzaam ondanks de wens vanuit de overheid en gemeenten om een duurzame leefomgeving te creëren. Steeds meer zonnepanelen zorgt voor een probleem met meer afval van elektrische apparatuur aan de kant van de consument. Heeft u hier al eens onderzoek naar gedaan? Om de ‘groenste’ gemeente te kunnen zijn zal dit zeker meegenomen moeten worden in de rapportages.

Vang piekspanningen op met batterijen 

Een oplossing voor dit probleem is het plaatsen van batterijen die piekspanningen kunnen opvangen. Batterijen kunnen effectief zijn als ze goed worden aangestuurd, bijvoorbeeld door te laden wanneer de spanning te hoog is. Netbeheerder Enexis implementeert deze oplossing in Zuidbroek door een batterij naast het overbelaste transformatorstation te plaatsen, wat tijdelijke verlichting biedt totdat het lokale net is verzwaard.

Maas Energy Systems helpt gemeenten en beleidsmakers gratis

Frans Maas, energie-expert van Maas Energie Systems, biedt gratis begeleiding aan gemeenten die geïnteresseerd zijn in het implementeren van batterijoplossingen voor hun wijken. Hij kan helpen bij het identificeren van de juiste aanpak en het begeleiden van de implementatie om de netspanning onder controle te houden. Nieuwsgierig naar wat Maas Energy Systems te bieden heeft? Neem contact op met ons en wij maken graag kennis.

Wat u als bewoner zelf nog kunt doen

Bewoners zelf kunnen ook maatregelen nemen zoals het uitbreiden van de meterkast met overspanningsbeveiliging. Dit helpt om huishoudelijke apparaten te beschermen tegen piekspanningen, zelfs als de oorzaak buiten de woning ligt, zoals bij buren met veel zonnepanelen. Echter is dit niet voor alle woningen toegankelijk door mogelijk oude meterkasten. Daarom zijn wij van mening dat de duurzame gemeenten moeten meedenken met de inwoners in de vorm van een grote batterij om de piekspanning in de wijk op te vangen. Zo kan de gemeente officieel claimen dat ze duurzaam zijn.

Los het spanningsprobleem vandaag nog op

Neem contact op met Frans Maas voor advies en begeleiding over hoe batterijen kunnen bijdragen aan het oplossen van spanningsproblemen in uw gemeente en het verlengen van de levensduur van huishoudelijke apparaten voor uw inwoners. Bent u zelf een inwoner die nadelige gevolgen ervaart van de spanningsproblemen. Stuur dit artikel gerust door naar uw gemeente, want als het niet vanaf bovenaf zal komen, kunt u als inwoner wellicht vanaf onderaf de verandering bewerkstelligen! Uiteindelijk kunnen we beter samenwerken aan een stabieler en duurzamer elektriciteitsnetwerk in Nederland